Het Veiligheidsberaad heeft in zijn vergadering van 1 juli jl. ingestemd met het voorstel voor de oprichting van een ‘Expertisebureau Risicobeheer Veiligheidsregio’s’. Het is de eerste stap naar een nieuwe collectieve regeling voor medewerkers van de veiligheidsregio’s, als hen een dienstongeval overkomt. Voor de uitvoering wordt een expertisebureau opgezet dat zich richt op de financiering en uitvoering van de collectieve regeling. Een Waarborgfonds van en voor de veiligheidsregio’s maakt eveneens deel uit van de voorgestelde verbeteringen, die naar verwachting in 2024 in zullen gaan.
Dat er iets moest gebeuren om de vergoeding aan medewerkers na dienstongevallen beter te borgen, werd de afgelopen jaren duidelijk bij de aanbesteding van nieuwe ongevallenverzekeringen voor personeel van veiligheidsregio’s. “Meerdere regio’s merkten dat het steeds lastiger wordt om dergelijke verzekeringen af te sluiten”, stelt portefeuillehouder Wouter Kollf, namens het Veiligheidsberaad. “De werkgevers van brandweerlieden worden door verzekeraars geconfronteerd met steeds duurdere polissen en strengere voorwaarden, omdat de verzekeringsbranche het werk van dergelijke hulpverleners als risicovol beschouwt. Bovendien ontstaan in de praktijk soms moeilijke situaties als verzekeraars vinden dat het betreffende voorval niet door de polis wordt gedekt. Aantonen dat letsel een direct gevolg is van operationeel werk in extreme omstandigheden, blijkt dan niet altijd eenvoudig.”
Om invulling te geven aan de beginselen van goed werkgeverschap, willen de veiligheidsregio’s een landelijke regeling voor aanspraken bij dienstongevallen opstellen en uitvoeren. Ook gaan de veiligheidsregio’s de ongevallenverzekering gezamenlijk inkopen. Dat wordt de taak van het Expertisebureau Risicobeheer, die gestalte zal krijgen in de vorm van een stichting. Met de regeling komt er ook meer eenduidigheid in de wijze waarop werkgevers vergoeding van schade door letsel afhandelen. Tot dusver kende iedere veiligheidsregio hiervoor zijn eigen aanpak en eigen voorwaarden.
Landelijke Regeling
In de op te stellen landelijke regeling wordt precies omschreven wat onder een dienstongeval wordt verstaan en welke vergoeding wordt uitgekeerd bij schade. Het oogmerk is de betrokken medewerker daarmee duidelijkheid te bieden en oog te hebben voor de bijzondere omstandigheden van letsel ontstaan bij repressieve activiteiten. Hij of zij moet kunnen rekenen op een goede afhandeling van schade. De vraag of een schade verzekerd is, is een zaak van de werkgever. Die regelt het met de verzekeraar.
Waarborgfonds
De veiligheidsregio’s zijn daarnaast voornemens om een waarborgfonds op te richten voor de niet verzekerbare ongevalsrisico’s. Het is de bedoeling dat de veiligheidsregio’s hierin periodiek een bedrag storten om voldoende geld in kas te hebben. Naar verwachting kan op termijn de verzekering hiermee worden afgebouwd als de veiligheidsregio’s gezamenlijk voldoende buffer hebben opgebouwd.
Governance
Nu het Veiligheidsberaad heeft ingestemd met de oprichting van de Stichting Expertisebureau Risicobeheer, kan het bureau worden ingericht en bemenst, om verder invulling te geven aan de landelijke regeling en het nieuwe stelsel voor schadeafhandeling. Het beoogde Expertisebureau wordt een kleine uitvoeringsorganisatie van enkele medewerkers, met expertise vanuit de veiligheidsregio’s. Om praktische redenen wordt het bureau ondergebracht bij Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland.
De gemeenten hebben in het overleg over de totstandkoming aangegeven het toezicht (governance) op de Stichting Expertisebureau goed te willen regelen. De verbinding tussen de Stichting en de veiligheidsregio’s wordt onder meer geborgd door het benoemen van de directie voor het Expertisebureau door de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio. Een voorstel voor het opzetten van de Stichting waarborgfonds is in de maak.
Planning en vervolg
De Raad van Commandanten en Directeuren veiligheidsregio verwacht dat het nieuwe stelsel met als pijlers de stichtingen voor het Expertisebureau en het Waarborgfonds begin 2024 van start gaat. De komende anderhalf jaar zijn onder andere bestemd voor besluitvorming over en het opzetten van het Waarborgfonds.
Vooralsnog richt de Stichting Expertisebureau risicobeheer zich op een gedegen en eenduidige regeling voor letsel na dienstongevallen van medewerkers. Daarover hebben de veiligheidsregio’s momenteel de grootste zorgen. Als die regeling goed blijkt te functioneren, kunnen in de toekomst mogelijk ook andere risico’s van veiligheidsregio’s, zoals aansprakelijkheid voor schade tijdens uitruk of inzet, onder de scope van het Expertisebureau worden gebracht. Inmiddels worden tevens al de eerste stappen gezet om kennis te delen op het gebied van wagenparkrisico’s.
